Trước thực tế nghiệt ngã mà ngành tư pháp Mỹ phải thừa nhận là hàng năm, con số người mất tích và tử thi không xác định được danh tính lên đến hàng nghìn. Hàng ngàn “thám tử nghiệp dư” tình nguyện sử dụng Internet để cố gắng tìm ra sự phù hợp giữa người mất tích và xác chết không xác định.
Tất cả bắt đầu với “Cô gái vải lều” – sở dĩ được gọi như thế vì xác phụ nữ này được tìm thấy bọc trong cái bọc bằng vải bạt dựng lều. Todd nghe nói về vụ án khi lần đầu tiên anh gặp Lori, người vợ tương lai.
Chính Lori đã đi từ Kentucky đến Tennessee để nói cho Todd biết cha của cô, ông Wilbur, đã phát hiện cô gái bị giết chết trong cánh đồng gần Georgetown như thế nào trong thập niên 60. “Cô gái vải lều” đã gây sự chú ý cho Todd. Vì thương cảm cho số phận hẩm hiu của “Cô gái vải lều” mà Todd muốn biết thật sự nạn nhân là ai?
Tìm kiếm
Để giải quyết câu hỏi này, thám tử nghiệp dư Todd Mathews phải tìm về phần mộ lạnh lẽo cô đơn và không tên của nạn nhân nằm cách Kentucky nhiều dặm, lục lọi báo chí ở địa phương để tìm những câu chuyện về “Cô gái vải lều”, cũng như mọi tài liệu đề cập đến một người mất tích nào đó có nhân dạng giống với nạn nhân.
Todd đã bỏ ra 10 năm để tìm kiếm nhân thân của “Cô gái vải lều”. Trong suốt quãng thời gian dài đằng đẵng ấy, anh đã trực tiếp gặp gỡ hay nói chuyện qua điện thoại với các nhà điều tra và nhà báo để tìm kiếm bất kỳ mảnh vụn dữ liệu nào.
Sau khi World Wide Web kết nối hành tinh, một sự tập hợp tự nhiên diễn ra. Khoảng cách địa lý không còn là chướng ngại nữa. Cuộc tìm kiếm trở nên dễ dàng hơn, có điều kiện hơn và hiện thực hơn. Nhờ World Wide Web, Todd phát hiện nhiều người khác đồng tư tưởng làm công việc giống như anh.
Cuối cùng, Todd tìm thấy cái mà anh cật lực tìm kiếm suốt bao nhiêu năm trời: một phụ nữ lên mạng tìm kiếm người chị của mình bị mất tích ở Lexington, Kentucky! Todd ngấu nghiến đọc. Chi tiết mô tả phù hợp với những gì được khắc trên bia mộ của “Cô gái vải lều”! Một thập niên nặng nề như được trút khỏi vai Todd Mathews.
Quy tắc và phương pháp
Cuối cùng “Cô gái vải lều” đã có một cái tên: cô ta là Barbara Taylor. Đây là một trong những khoảnh khắc xúc động nhất trong đời thám tử nghiệp dư Todd Mathews. Việc phát hiện di hài của Barbara trong năm 1968 đã dẫn đến việc thành lập Cơ quan Xét nghiệm y khoa bang Kentucky. Rồi, 30 năm sau, năm 1998 website của cơ quan này gọi là UnidentifiedRemains.net.
Một tiến trình giải quyết những vụ án bí ẩn bắt đầu trên Internet. Các quy tắc và phương pháp được phát triển để công việc điều tra hiệu quả hơn. Phải có sự giao tiếp với các cơ quan bảo vệ pháp luật để dữ liệu có được tính chuẩn xác đáng tin cậy, và Doe Network còn có giao thức mà những thám tử tình nguyện phải tuân theo để phòng ngừa đặt mình vào tình thế nguy hiểm.
Các hồ sơ vụ án thường xuyên được xem xét và thảo luận giữa các thành viên trang web, cơ quan bảo vệ pháp luật và công chúng. Chỉ riêng Doe Network đã giúp đỡ làm sáng tỏ 38 vụ án mất tích hay nạn nhân không xác định.
Thông qua Doe Network, hàng ngàn vụ án tương tự được phơi bày trước mắt công chúng với hy vọng giải quyết được vấn đề
Trần Thanh Phong (theo BBC)
Theo CAND
Thám tử VDT